Mevcut Türkiye iktisadına dair durum tespiti yapan Bülbül, “2002’den 2023’e kadar Türkiye nasıl bir iktisada sahipti, siyasi iktidar nasıl bir Türkiye devralmıştı, bunlara bakmak gerekir. Birinci olarak borçlanmaya bakalım, borçlanma gayesine uygun kulanılmadığında gelecek jenerasyonlara bütçe hakkı açısından kıymetli bir yük bırakılmış olur. Sarsıntı felaketini de hesaba katınca borç yükünün daha da artacağını söyleyebiliriz” ifadelerini kullandı.
Duran Bülbül, AKP‘nin iktidara geldiği 2002 yılından bu yana, ekonomik bilgilerde yaşanan değişiklikleri unsur husus anlattı:
* İktidarın devraldığı enflasyon %30 idi, bugün %140’ın üzerinde.
* Siyasi iktidarın devraldığı borç 399 milyar TL iken aktüel borç 14 trilyon, yaklaşık olarak 35 kat artmış.
* AKP iktidara geldiğinde gayrisafi yurtiçi hasılanın %1’i kadar olan cari açık buün yaklaşık %8.
* Bütçe açığı 10 kat artmıştır.
* Hane halkı borçları, 2002’de 6 milyar lira civarında iken bugün 900 milyar liraya yaklaşmıştır.
* 2002’de kriz olduğu halde 100 milyar dolar civarında rezervimiz vardı bugün ise -150 milyar dolar.
* Bankalardaki mevduatın %90’ı bu ülkede yaşayan şahısların yalnızca %1’ine ilişkin.
* Merkez Bankası son iki yılda 245 milyar TL karşılıksız para bastı.
“HALK BORCU BORÇLA FİNANSE EDİYOR”
Hane halkı borçlarının yükselişine dikkat çeken Bülbül, “Diyorlar ya ‘Restoranlar, kafeler dolu’ bunun sebebi, halkın borçla borcu finanse etmesi. Kredi kartlarının taban meblağlarını ödeyerek hayatlarını idame ettiriyorlar. Toplumsal devlet olgusu, 2002 sonrası, giderek jandarma devleti olgusuna dönüşmüştür. Türkiye’de bugün vergi cennetlerine kaçırılan para 140 milyar dolar, Türkiye’nin bu paradan yıllık kaybı 40 milyar dolar. Türkiye’nin şu anda 270 milyar dolar civarında kayıtdışı iktisadı var. Bu kaynaklar vergilendirilmelidir. Tekrar kayıtdışı istihdama bakabiliriz, yalnızca kayıtdışı istihdamı iktisat içine alabilirsek, EYT’lilerin finansman sorunu da, emeklilik sistemi sorunu da çözülür” halinde konuştu.
“KARA PARA AKLAMAKTA DÜNYADA 9. SIRADAYIZ”
Bülbül, “Suç iktisadı açısından dünyada 15. sıradayız. Kara para aklama konusunda 9. sıradayız. dünyada en çok karapara aklayan kaynağa sahip 20 ülkenin, Türkiye’de yıllık olarak yaklaşık 30 milyar TL karapara akladığını görüyoruz. Bu yalnızca resmi kayıtlardır. Öte yandan, kent rantları devletin bütçesine gitmiyor, yeraltı iktisat kümelerine gidiyor, Türkiye’nin bu işten de kaybı yaklaşık 120 milyar TL‘dir. Neredeyse, ulusal gelirimizle başa baş bir borç yüküyle karşı karşıyayız” dedi.
Ekonominin düzelebileceğini fakat halka gerçekçi müddetlerle vaatler verilmesi gerektiğini telkin eden Bülbül, “Baktığımızda yaklaşık %90 oranında dışa bağımlı bir ülkeyiz, kalan %10 ise ‘sızıntı ihracat’ bu ne demektir? Öteki ülkelerin mallarını Türkiye’ye getiriyoruz, küçük rötuşlarla, orta mallarla tekrar yapıp ihraç ediyoruz. Halkın tabi ki beklentileri var. Lakin dünyanın hiçbir yerinde en acil iktisat tedbirleri 6-9 ay müddetten evvel halka yansımaz. Tarımda, endüstride vs bu kadar dışa bağımlı olmasaydık bu süreyi kısaltabilirdik. Güçte ve doğalgazda %99 civarında dışa bağımlıyız. Bu yapısal problemleri çözmeden, bir gecede fiyatları aşağı çekemezsiniz” yorumunu yaptı.
“İKTİDAR ZELZELESİ RANTA ÇEVİRDİ”
Ekonominin olağana dönmesinin en kıymetli yolunun siyasi ve ekonomik istikrarı sağlamak olduğuna vurgu yapan Bülbül, şu tekliflerde bulundu.
“Siyasi istikrarın sağlanması için tüm toplum kesitlerinin adalet ve hukuk sistemlerine itimat duyması gerekir. Öncelikle adalet ve hukuk sistemi yeterli tahsis edilmeli. Adaletin var olup olmadığını görmek istiyorsanız bütçe hakkına bakmak gerekir, bütçe hakkını meclis değil tek adam kullanıyor. bütçe hakkını halkın temsilcisi olan milletvekilleri kullandığında yabancı yatırımcı ülkeye gelir ve inanç duygusu olur. Üretime katkı sağlanmasıyla bilikte döviz girdisi başlar. İktidara kim gelirse gelsin bu sene 195 milyar dolar ödemek zorunda. Dünya bankasının bilgilerine nazaran sarsıntının maliyeti 35 milyar dolar civarında, iktidar sarsıntısı ranta çevirmiş durumda. Sarsıntının maliyetinin 100 milyar dolar civarında olduğu söyleniyor. Daha tahlilleri yapılmayan yerlere temeller atılıyor. Deprem bölgesi gayrısafi ulusal hasılanın %10’unu oluşturuyor, maliyetin 100 milyar dolar olduğu söyleniyor. Gayrısafi ulusal hasılanın %55’ini oluşturan daha evvelki Gebze-İstanbul sarsıntısının maliyeti 53 milyar dolardı. Enflasyon farkını da hesaplayınca, gelecekte yük oluşturulmaya çalışılıyor.“