Yeni bir araştırmada Moğolistan’ın kuzeybatısında, Rusya hududunda yer alan Hövsgöl bölgesinde ortaya çıkan bir mezarlığın kalıntıları incelendi.
Analizler, bu mezarlığın MS 1206’da Moğol İmparatorluğu’nun kurulmasından itibaren kullanıldığını gösteriyor. Bu tıpkı vakitte Cengiz Han’ın tüm Moğolların hükümdarı ilan edildiği yıldı.
2018 ve 2019’da permafrostun erimesiyle ortaya çıkan mezarlıkta 11 seçkin kişinin iskeletleri bulundu.
Cesetler sıcaklıkların sıfırın altında olması sayesinde en az 800 yıllık olmalarına karşın şaşırtan derecede uygun korunmuştu.
Bu sayede araştırmacılar, Moğol İmparatorluğu aristokratlarının hayat şeklini ve beslenme biçimlerini anlamak için kalıntıları tahlil edebildi.
YAK SÜTÜYLE BESLENMİŞLER
Independent Türkçe’de yer alan incelenen mezarlıkta ölülerin kaliteli kumaşlarla ve değerli eşyalarla gömüldüğü görüldü. Bu da mezarlık sakinlerinin yüksek bir toplumsal statüye sahip olduğunun anlaşılmasını sağladı.
ABD’deki Michigan Üniversitesi’nden arkeologlar, bu seçkinlerin diş taşlarında tespit edilen proteinleri inceleyerek hangi hayvanların sütünü tükettiklerini bile anlayabildi.
Hakemli bilimsel mecmua Communications Biology’de yayımlanan bulgular, Moğolların at, koyun, keçi, inek ve en değerlisi de yakların sütünü içtiğine dair direkt ispat sundu.
Tibet sığırı diye de bilinen uzun kıllı yaklar, bugün Hindistan yarımadasında, Tibet Platosu, Kuzey Myanmar, Yunnan, Siçuan ve Moğolistan’la Sibirya’da yaşıyor.
Bunlar iri cüsseli, sağlam bacaklı ve karnından aşağıya hakikat sarkan çok ağır ve uzun kürklü, yapılı hayvanlar.
Bu hayvanlar Doğu Avrasya’nın yüksek rakımlı bölgelerinde yaşayan insanların kültüründe çok değerli bir rol oynuyor. Bu yüzden arkeologlar, yaklara dair ispat bulmaktan bilhassa heyecan duydu.
ERİYEN PERMAFROST YAPITLARI YAĞMACILARA KARŞI SAVUNMASIZ BIRAKIYOR
Araştırmanın müelliflerinden Alicia Ventresca-Miller, “En değerli ceset, bogtog ismi verilen, huş kabuğundan bir şapkayla ve altın 5 pençeli bir ejderhayı tasvir eden ipek cübbelerle gömülmüş seçkin bir kadındı” diye konuştu.
Michigan Üniversitesi’nde antropolog olarak misyon alan Ventresca-Miller, “Onun ömrü boyunca yak sütü içtiği sonucuna vardık” diye ekledi.
Eriyen permafrost, bilim insanlarının tarihi cesetleri bulmasını kolaylaştırıyor.
Ancak birebir vakitte bunları yağmacılara ve tarihi eser kaçakçılarına karşı da savunmasız bırakıyor.
Sıcaklıklar yükselmeye devam eder ve permafrost daha da erirse hem buradaki hem de ötesindeki kimi donmuş arkeolojik kalıntıların kaçırılma ihtimali gündeme gelebilir.