Gülmenin Yararları Gülmenin ve kahkaha atmanın, yüksek ölçüde endorfin salgılanmasını beraberinde getirdiğini söz eden Psikiyatrist Prof. Dr. Gökben Süratli Sayar, güldüğümüzde üretilen endorfinin bizi yeterli hissettirdiğini ve olumlu ruh haline yardımcı olduğunu belirtti.
Dünya Beyin Günü
“Mizah ve gülmenin ömürden alınan doyumu artırıyor” diyen Sayar’a nazaran, “İnsanlar bir küme içinde birlikte güldüklerinde ve bu kimyasallar salındığında, rahatlık, beraberlik ve güvenlik hissini teşvik ediyor. Kümenin bir üyesi gülerse, başkalarında endorfin salınımını tetikleyerek zincirleme tepkiye yol açıyor. Endorfinlerin salınması, kişinin öznel mutluluğunun artmasına ve gerilim seviyesinin düşmesine neden oluyor.” Rahatlatan mizahı, düdüklü tencerenin emniyet supapına benzeten Sayar, mizahın kıymetli ve sağlıklı bir baş etme biçimi olduğunu da vurguladı. Dünya Nöroloji Federasyonu tarafından “Dünya Beyin Günü” olarak kabul edilen 22 Temmuz’da, beyin sıhhatinin kıymetine dikkat çekilmesi amaçlanıyor Sayar, ruhsal uygun oluş ve mizahın beyin sıhhatine tesirlerine ait değerlendirmede bulundu.
Psikolojik sağlamlıkla ilgili birçok özellik bulunuyor
Psikolojik sağlamlığı “zorlu hayat şartlarının tesirine karşın ruhsal düzgünlük halini muhafaza ve bu hale geri dönebilme kabiliyeti” olarak tanımlayan Prof. Dr. Gökben Süratli Sayar, “Psikolojik sağlamlık, bireyin olumsuz ve makûs şartlarla nasıl üstesinden geldiği ve travmayı nasıl atlattığı ile ilgidir. Ruhsal sağlamlıkla bağlantılı birçok özellik tanımlanmıştır. Özgüven, özsaygı, zeka düzeyinin olağanın üstünde olması, toplumsal hünerler, yumuşak başlılık, sağlıklı biyolojik yapıya sahip olma, yetenekli kabul edilme, otokontrol marifeti, akademik muvaffakiyet, optimistlik üzere etmenlerin yanı sıra, mizah mahareti ve gülebilmek de ruhsal sağlamlıkla bağlantılıdır.” dedi.
Rahatlatan mizah, “emniyet supabı” gibidir
Gülme ve mizahı birbirinden ayırmak gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Gökben Süratli Sayar, rahatlatan mizahın emniyet supabı fonksiyonunu gördüğünü belirterek “Gülmek uygun iken; mizah, bazen karşıdakini küçük düşürmeye yönelik bir araç olarak da kullanılabilmektedir. Direkt düşmanlık yahut faal agresyon göstermek yerine birey karşıdaki şahsa olan düşmanlık ve negatif hislerini mizah yoluyla iletebilmektedir. Bu tahminen şahısta rahatlama yaratsa da etrafında tansiyon yaratabilmektedir. Lakin rahatlatan mizah, tıpkı bir düdüklü tencerenin emniyet supabı üzeredir. Tansiyon ve hudut patlaması yaşayacak olan hudut sisteminde, sistemin rahatlamasını sağlar.” diye konuştu.
Mizah kıymetli ve sağlıklı bir baş etme biçimidir
“Gülerek rahatlamak, kişinin daha evvelki tecrübelerden biriktirdiği sinirsel gücünü boşaltmasına ve ortaya çıkarmasına yardım eder” diyen Prof. Dr. Gökben Süratli Sayar, “Mizah ve mizah sonucu oluşan espriler, bastırılmış hislerin sözüne müsaade verir. Bu değerli ve sağlıklı bir baş etme biçimidir. Mizah içinde olmak istemediğimiz ve hoşlanmadığımız durumlar için bir kendini muhafaza düzeneğidir.” dedi.
Mizah ve gülme, ömürden alınan doyumu artırıyor
Prof. Dr. Gökben Süratli Sayar, bilimsel araştırmaların mizah ve gülmenin kan basıncı, kalp atışı, teneffüs, üzere sistemleri düzenlediğini, acı hissini azalttığını gösterdiğini vurgulayarak “Bunun yanı sıra öteki beşerlerle bağ kurma, akıl ve duygusal sıhhat içinde mizahın yüksek ehemmiyeti vardır. Ömürden alınan doyumu artırır, daha âlâ bağlar kurabilmemizi sağlar.” dedi.
Gülmek neden uygun hissettiriyor?
Gülmek ve kahkaha atmanın, yüksek ölçüde endorfin salgılanmasına neden olduğunu tabir eden Prof. Dr. Gökben Süratli Sayar, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Endorfinler, beyin ve hudut sistemi içinde salgılanan ve beden üzerinde ruhsal tesirleri olan bir küme hormondur. Güldüğünüzde bedeniniz doğal olarak endorfin üretir bu doğal kimyasallar bizi yeterli hissettirir ve olumlu bir ruh haline yardımcı olur. Beşerler bir küme içinde birlikte güldüklerinde ve bu kimyasallar salındığında, rahatlık, beraberlik ve güvenlik hissini teşvik eder. Kümenin bir üyesi gülerse, başkalarında endorfin salınımını tetikleyerek zincirleme tepkiye yol açabilir. Endorfinlerin salınması, kişinin öznel mutluluğunun artmasına ve gerilim seviyesinin düşmesine neden olur. Gülme ile kaslar gevşer, bedende gerginlik azalır, zihin korkulu niyetlerden uzaklaşır.” (BSHA)
