İngiltere’nin savunma bahislerinde önde gelen fikir kuruluşu Royal United Services Institute (RUSİ) Rusya’nın güvenlik ve istihbarat örgütlerinin Ukrayna’da ordusundan çok daha başarılı olduğunu söyledi.
RUSI’nin hazırladığı rapora nazaran Rus istihbarat örgütleri, Ukrayna’daki savaşa savaşın başlangıcından çok daha evvel, 2021 yılının Haziran ayında hazırlanmaya başlamışlardı.
Aynı rapora nazaran Rus Federal Güvenlik Örgütü FSB, Ukrayna’da işgal edilen bölgelerdeki nüfusu süratle denetim altına almayı başardı.
Düşünce kuruluşu RUSİ’nin raporunun ele geçirilen zımnî evraklar de dahil çeşitli kaynaklara dayandırıldığı not ediliyor.
Ukrayna istihbarat vazifelilerinin alandaki faaliyetleri sırasında ellerine geçirdiği Rus istihbaratının da bu çalışmaya katkısı olduğu kaydediliyor.
Güvenlik uzmanları Rus istihbarat örgütü FSB’nin, Ukrayna idaresine ilişkin bilgisayarlara girip bilgileri indirerek, işgal edilen bölgelerde tutuklamak yahut sorgulamak istedikleri Kiev yanlısı bireyleri tespit ettiklerini aktarıyor.
İşgal edilen bölgeye konuşlandırılan Rus elektronik savaş ünitelerinin, bu bölgelerin dış dünyayla ilişkisini keserek, Rus denetiminin sağlamlaşmasına katkı sundukları kaydediliyor.
Düşünce kuruluşu RUSİ’ye nazaran Rus Dış İstihbarat Örgütü SVR’nin lideri, işgalden evvel Devlet Lideri Vladimir Putin’e, hazırlık için daha fazla vakit gerektiğini söyleyerek, harekatın ertelenmesini istedi, ama bu istek reddedildi.
39 sayfalık Rusya’nın Rusya-Ukrayna Savaşı Müddetince Yürüttüğü Gayri Nizami Harp Faaliyetlerinden Alınacak En önemli Dersler başlıklı raporun hedefi, Batı hükümetlerini Rusya’nın bir gaye ülkede yürütebileceği istihbarat harekatının kapsamı hakkında uyarmak.
Raporun değerli bir kısmına imzasını atan Jack Watling, yakınlarda üst seviye bir Alman istihbarat subayının Rusya’ya çok bilinmeyen bilgiler sızdırma suçlamasıyla tutuklanmasına işaret ediyor.
Raporda “Açıkça anlaşılıyor ki, Rus istihbarat teşkilatları Ukrayna’da işgalden evvel çok yaygın bir casus ağı oluşturmayı başarmış ve işgalden sonra da bu ağlar hayatiyetini koruyarak Rus güçlerine istikrarlı bir formda istihbarat akışı sağlamış” deniyor.
Rusya’nın Sovyetler Birliği vaktindeki KGB’nin devamı olan iç istihbarat örgütü FSB bunu Melitopol üzere gaye kentlerde süreksiz kümeler oluşturarak başarmış.
Rapora nazaran, Rus güçleri ilerledikçe, FSB vazifelileri de bu bölgelerdeki resmi binalardan Ukrayna hükümetine ilişkin evrakları topluadı ve bilgisayarlarda depolanmış bilgileri indirerek o kentte hükümeti kimlerin temsil ettiğini ve nerelerde yaşadıklarını süratle saptayabildi.
Raporda, bunu mesken ev aramalar, tutuklamalar ve sık sık azaba de başvurulan sorgulamaların izlediği kaydediliyor. Bu uygulamaların çoğunlukla bilgi toplamaktan çok, endişe havası yaratarak, halkın direnme ihtimalini ortadan kaldırmayı amaçladığı da ekleniyor.
Rusya ise Ukrayna’da insan haklarını ihlal ettiğine ait çok sayıda iddiayı daima reddetti.
Bu süreçte RUSI raporuna nazaran en az 800 Ukraynalı mahallî yetkilinin, kimi istekli olarak kimi zorla FSB için çalışması sağlandı.
Aynı vakitte, elektronik savaş üniteleri de, Ukrayna televizyonları, radyoları ve internete işgal edilen bölgelerden ulaşılamamasını sağlıyordu.
FSB, rapora nazaran bir bölgeyi denetim edebilmek için nüfusun yüzde 80’ine boyun eğdirmenin kâfi olduğunu hesaplamıştı.
İngiliz niyet kuruluşunun raporu, sonuçta, büyük resme bakıldığında Rusya’nın istihbarat örgütlerinin Ukrayna’da, tekraren hezimetler alan silahlı kuvvetlerinden çok daha başarılı olduğu sonucuna varıyor.
Ama yeniden de casusların da başarısız olduğu noktalara da işaret ediyor.
Mesela Devlet Lideri Putin’e işgalden evvel verdikleri birinci raporda Rus askerlerinin halk tarafından sevinçle karşılanacağını ve Kiev hükümetinin süratle çökeceğini varsayım etmişlerdi. Bu Moskova açısından yıkıcı bir yanlışlı öngörü oldu.
RUSI raporunda “Rus istihbarat örgütleri, kendi faaliyetleri hakkında dürüst değerlendirmeler yapamıyor. Üstlere rapor verirken muvaffakiyetleri abartmak ve zaafları gizlemek sistemik bir sorun üzere görünüyor” deniyor.