Sigarayı Bırakamamanızın Nedeni Çocukluğunuzda Gizli Olabilir
Ülkemizdeki erkeklerin % 50’si, bayanların ise % 18’i sistemli olarak sigara kullanıyor. Sigaraya bağlı hastalıklar nedeniyle her yıl dünya genelinde 5 milyon kişi hayatını kaybediyor. Ziyanları tüm dünya tarafından bilinen sigarayı bırakma konusunda farklı çalışmalar yapılıyor. Bırakmak için şahsa nazaran sigaranın bir bağımlılık mı yoksa bir alışkanlık mı olduğunun belirlenmesi gerekiyor. Göğüs Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Canan Şengül, sigarayı bırakma süreci konusunda bilinmesi gerekenleri anlattı.
Sigarayı neden içtiğinizi biliyor musunuz?
Yıllarca içtiğiniz ve bırakma tecrübelerinde bulunduğunuz sigara içiciliğinizi hiç sorguladınız mı? Neden bırakmak istemediğinizi ve bıraktığınızda bu aksiyonun neden kalıcı olmadığını düşündünüz mü? Sigara içmenin size keyif verdiğini, toplumsal ortam yarattığını, geriliminizi aldığını düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. Sigara içmek bir unsur bağımlılığıdır. Birinci içtiğiniz sigara ile bağımlılık düzeneğini uyararak husus bağımlısı pozisyonuna düşebilirsiniz. Bıraktıktan sonra içilecek tek bir sigara ile bile tekrar husus bağımlılığı düzeneği uyarılır ve tekrar sigara içilmeye başlanabilir.
Sigara içiyorsanız ilerde çocuğunuzun da içme ihtimali yüksek
Sigara içilen bir aile ortamında büyüyen çocuklar bilinçaltında sigara içme aksiyonunu olağanlaştırır. Daima her ortamda, her his durumunda sigara içiliyor olması çocuklarınızın bir bilgisayar hard diski üzere bu davranışları hafızaya almasına neden olur. Erişkin periyoduna geldiklerinde şuur seviyesi sigaranın ziyanlarını biliyor olsa da, bilinçaltı sigara içme hareketini her kedere deva, keyif veren rahatlatıcı bir davranış üzere gösterir. Ebeveyn olarak rol model olduğunuz çocuklarınız sizden gördüğü davranışlardan ötürü erişkin olduklarında bilinçaltı ve şuurlu davranışlar konusunda gerilim yaşamaya başlar. Her bırakma tecrübesi başarısızlıkla sonuçlanır. Bir yandan bilinçaltınızdan sigara içme hareketinin olağanlaştırılması bir yandan da husus bağımlılığı düzeneğinin her içilen sigara ile daha da kuvvetlenmesi sigara bırakma hareketinizin sizde gerilim oluşturmasına sebep olur. Bu bireylere güzel bir bilinçaltı paklığı yapılması gerekir.
Ailede sigara içen yoksa bilinçaltı temizdir
Aile içerisinde ve yakın etrafında sigara içen şahısların olmadığı bir ortamda büyüyen çocukların ise bilinçaltı paktır. Bu çocukların bilinçaltı sigara içmeyi normalleştirmemiştir. Öte yandan, arkadaş etrafında bir tane denemek için içilen sigara bile husus bağımlılığı sistemini tetikler, daha sonra ikincisini içme isteği ortaya çıkar. Husus bağımlılığı düzeneği ile birinci içilen sigaranın tuzağına düşülmüştür. Vakit içerisinde sigaraya bağımlı olunur. Bu kümedeki sigara içiciler, sigaranın nasıl bağımlılık yaptığını ve ziyanlarını öğrendiklerinde kolay kolay sigaradan vazgeçebilir.
Sigarayı kalıcı olarak bırakmak için uzman yardımı alın
Sigara bırakma sürecini kişi her vakit kendi başına yönetemeyebilir. Sigaranın kalıcı olarak bırakılabilmesi için uzman denetiminde, multidisipliner yaklaşımlarla, bireye özel tedavi metotlarına başvurulmalıdır. Bireyin geçmiş tecrübelerine, ömür biçimine özel olarak belirlenecek formüllerle kişi sağlıklı bir formda sigarayı bırakabilir.
Bıraktıktan sonra da tesiri devam ediyorsa…
Sigarayı bıraktıktan sonra birtakım şikayetleriniz olabilir. Mesela bol ölçüde balgam çıkışı görülebilir, ağız içinde yaralar oluşmaya başlayabilir. Sigara içerisinde birçok oksidan yani tahrip edici unsur vardır. Bu unsurların tesirlerini ortadan kaldırmak için nötrleştirici diğer unsurlar katarlar. Çok hassas olan ağız mukozasında siz sigarayı bıraktıktan sonra bile sigaranın ziyanlı tesirleri devam etmektedir. Aslında bu durumu sigara bırakma sürecinde bir güzele gidiş olarak algılamak gerekir. Beden sigarasız kalmaya bir reaksiyon vermektedir. Ağız bakımı ve ilaçlarla bu süreci kısaltmak mümkün olmaktadır. (BSHA)
