Çocuklarda ve erkeklerde daha ender olarak rastlandığını söz eden Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Prof. Dr. Şafak Sahir Karamehmetoğlu, “Çocuklarda daha seçkin olmakla birlikte her yaşta görülebilir. Daha çok yetişkinlerde görülse de ergenlik çağında, hatta 5 yaş öncesi kümede bildirilen olaylar bile vardır” diye konuştu.
FİBROMİYALJİNİN SIKLIĞI YAŞLA BİRLİKTE ARTIYOR
Fibromiyaljinin çocuklarda da görülebildiğini lakin en sık 40-60 yaş aralığında bayanlarda ortaya çıktığını söyleyen Karamehmetoğlu, “Toplumda genel olarak yaklaşık yüzde 5 sıklıkla görülüyor. Çocuklarda bu oran yüzde 1’lere kadar düşüyor. Bu nedenle de çocuklarda teşhis koymak daha da zorlaşıyor. Fakat, 40-60 yaş aralığı en çok görüldüğü yaşlar. Bayanlarda, en çok 50-59 yaş aralığında en az ise 20-29 yaş aralığında olduğu kaydedilmiştir. Yani fibromiyaljinin görülme sıklığı yaşla birlikte artmaktadır” diye belirtti.
KADINLARDA VE KIZ ÇOCUKLARINDA DAHA ÇOK GÖRÜLÜYOR
Yetişkinlerde en çok bayanları etkilediği üzere kız çocuklarını da erkek çocuklarına oranla daha fazla tuttuğunu belirten Prof. Dr. Karamehmetoğlu, “Kadınlarda erkeklere oranla 9-10 kat daha sık rastlanıyor. Hastaların yüzde 85-90’ını bayanlar oluşturuyor. Kız çocuklarında da erkek çocuklarına oranla daha çok görülmekte ve etnik köken, genetik yatkınlık, sosyo-kültürel özellikler, ruhsal durum ve cinsiyet fibromiyaljinin yaygınlık suratını büyük ölçüde etkilemektedir” dedi.
EN DEĞERLİ RİSK FAKTÖRLERİ
Fibromiyalji hastalığında risk faktörlerine de değinen Karamehmetoğlu bu faktörleri şu halde açıkladı:
“Kadın olmak
İleri Yaş
Omurgaya yönelik olan fizikî travmalar (merdivenden düşme, buzda kayıp düşme gibi)
Cerrahi müdahaleler
Trafik kazaları
Geçirilmiş enfeksiyonlar (Borrelia Burgdorferi, Parvovirus, Koksakivirüs, Epstein-Barr Virus-EBV, HCV, Hepatit B Virüs-HBV, HIV, HTLV-1 gibi)
Çocukluk devrinde, ruhsal yahut fizikî şiddet (anne babanın boşanması, terk edilme, savaş, zelzele, afet vb.)”
EN YAYGIN ŞİKAYET UYKU BOZUKLUĞU
Fibromiyalji hastalarının en çok uyku bozukluğundan yakındığını söyleyen Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Prof. Dr. Şafak Sahir Karamehmetoğlu, “Fibromiyalji hastaları kronik, yaygın beden ağrısı, yorgunluk, uyku bozukluğu, huzursuz barsak sendromu, kas güçsüzlüğü, baş ağrısı, karın ağrısı, uyuşma, karıncalanma, baş dönmesi ve mesane spazmı şikâyetleriyle gelebilir. En yaygın yakınma olan uyku bozukluğu hastaların yaklaşık yüzde 80’inde vardır. Yetişkinlerden farklı olarak fibromiyalji tanısı almış çocuklarda ise eklem gevşekliği yahut selim eklem hipermobilite sendromu (SEHS) daha yaygın görülmektedir” diye belirtti.
MULTİDİSİPLİNER TEDAVİ GEREKLİ
Tedavide multidisipliner yaklaşımın gerekli olduğunu vurgulayan Karamehmetoğlu, “Hastalığı saptamak için rastgele bir kan ya da idrar testi yoktur. Detaylı bir fizik muayene, hasta hikayesi ve klinik bulgular ile birlikte değerlendirilmelidir. Bedenin her iki tarafında da simetrik olan, yaygın ve 3 aydan uzun süren kronik ağrıları olan hastalar öteki bir sebep bulunamıyorsa fibromiyalji tanısı alırlar. Hastaların tedavisi takım çalışması gerektirir. Hem ilaç hem de ilaç dışı tedavi metotları vardır ve ekseriyetle birlikte kullanılır. Medikal tedaviye ek olarak fizik tedavi de uygulanabilir. Hastaların ömür şekillerinde değişiklik yapması gerekebilir. Gerilimden uzak, sakin bir hayat sürmeleri çok değerlidir. Çocuklardaki fibromiyalji tedavisinde psikososyal takviye, uygun fizik tedavi ve oyun halinde daima aktivite çok yararlıdır. Hastalığa ek sıkıntılar da multidisipliner bir biçimde ilgili branşlardan takviye alınarak tedavi edilmelidir” dedi.