Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Murat Aşcı, kemik erimesi olarak isimlendirilen osteoporoz hastalığının sıklıkla menopoz sonrası bayanlarda görüldüğüne değinerek, osteoporozun yol açtığı kırıklardan korunmak için yapılabilecekleri anlattı. En kaliteli kemik dokuya 30’lu yaşlarda sahip olunduğunu belirten Doç. Dr. Aşcı, “Çocukluk ve birinci gençlikte alınan kalsiyumun 30’lu yaşlara kadar kemiklerde depolanır, bu süreç 30’lu yaşlara yanlışsız azalarak devam eder. Bu nedenle 30’lara kadar depolanan kalsiyum sonraki yaşlardaki kemik sıhhati için hayli etkilidir” dedi.
Osteoporozun dünyada en sık görülen metabolik kemik hastalığı olduğunu kaydeden Doç. Dr. Aşçı, “Kas iskelet sisteminin en kıymetli yapıtaşı olan kemikler osteosit ismi verilen hücreler ve bu hücreleri çevreleyen kalsiyum, fosfor ve kolajenden ibaret matrix denilen dokudan meydana gelir. Yetersiz ve istikrarsız beslenme, hormonal bozukluklar ve yetersiz hareket kemik sıhhatini bozmakta ve zayıflamasına neden olmaktadır” diye konuştu.
“KIRIKLAR AMELİYAT GEREKTİREBİLİR”
Osteoporozun, kemiklerin hücresel seviyede zayıflamasına sebep olup kemik kalitesini bozarak, kemikleri daha kırılgan hale getirdiğine dikkat çeken Doç. Dr. Aşcı, kırılgan hale gelen kemiklerin kolay düşmelerde bile önemli, büyük kemik kırıkları ile sonuçlandığını söz etti.
Osteoporotik kırıklar denilen bu kırıkların çoklukla omurga, kalça, omuz ve el bileği etrafında görüldüğünü vurgulayan Doç. Dr. Aşcı, “Büyük kemiklerde oluşan bu kırıklar önemli seviyede kan kaybına sebep olarak metabolizmanın istikrarını bozmakta, kişinin hareketsiz kalmasına ve bu hareketsizlik sonucunda önemli ek sorunlar görülmesine neden olabilir. Ekleme yakın bölgeler yahut eklem içine uzanan bu kırıkların çoğunlukla ameliyat edilmesi gerekir” biçiminde konuştu.
KADINLARDA ORAN DAHA YÜKSEK
Dünya Sıhhat Örgütünün bilgilerine nazaran, 50 yaş üzerinde osteoporoza bağlı kırık görülme ihtimalinin erkeklerde yüzde 13 iken, bayanlarda bu oranın yüzde 40’lara çıktığını aktaran Doç. Dr. Aşcı, bu osteoporotik kırıkların yaklaşık yüzde 70’inin rastgele bir şikayete neden olmadığını ve sonradan teşhis konulduğunu lisana getirdi. Doç. Dr. Aşcı, kimi durumlarda hiç şikayet oluşturmadığı için lakin kemik kırıldığında teşhis konulduğuna, yani hastalığın ‘sinsi’ tarafına dikkat çekerek, 50 yaş sonrasında bilhassa bayanların kemik yoğunluğu ölçümü yapılmasının bu nedenle epeyce kıymetli olduğunu vurguladı.
“KIŞ MEVSİMİ KIRIKLAR İÇİN DAHA ELVERİŞLİ”
Kış mevsiminde soğuk hava, karlı ve buzlu yolların daha fazla düşmeye, hasebiyle daha fazla omurga, kalça, omuz ve el bileği etrafı kırıkları görüldüğünü belirterek, “Kemiklerin kırılmalara karşı direnç geliştirebilmesi için kemiğin etrafındaki kas dokusunun ve hudut sisteminin de güçlü olması gerekir. Ayrıca güneş ışığı eksikliği ve daha az aktivite de daha kırılgan kemiklere yol açar. D vitamini ve kalsiyum desteği ile birlikte düşük tempolu tertipli antrenmanlar kemik sıhhati ve osteoporotik kırıkların önlenmesi için kritik değere sahiptir” tabirlerini kullandı.
Ciddi sorunlara yol açabilecek bu kırıklardan kemiklerin güçlü ve sağlıklı olmasını sağlayarak korunulabileceğinin altını çizen Doç. Dr. Aşcı, bunun için yapılması gerekenleri şöyle sıraladı:
“Kalsiyum ve proteinden güçlü sistemli beslenme, günlük sistemli antrenman ve spor alışkanlığı, kâfi güneş ışığı alımı, D vitamini eksikliğinin giderilmesi, menopoz sonrası kemik yoğunluk ölçümlerinin nizamlı yapılması, tabip denetiminde uygun osteoporoz tedavisi.”
Doç. Dr. Aşcı ayrıyeten, kemik yoğunluğunu azaltması ve kırıkların uygunlaşmasını geciktirmesi nedeniyle sigara içmenin de osteoporozu olumsuz etkilediğini söyledi.