Madenlerin hayatımızın her alanında kullanıldığını belirten uzmanlar yeraltı ve yerüstü madenlerinde inançlı üretim için bilim ve teknolojinin daha yaygın ve gelişmiş biçimde kullanılması gerektiğini söz ediyor.
Göçük, gaz patlaması, kavlak düşmesi ve deneyimsiz emekçi çalıştırma üzere nedenlerin yeraltı madenlerinde karşılaşılabilecek tehlikeler ortasında olduğunu belirten İş Güvenliği Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Nuri Bingöl, yeraltı madenlerinde dikkatli denetim yapılması gerektiğini hatırlattı.
Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dekan Yardımcısı İş Güvenliği Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Nuri Bingöl ve Öğr. Gör. Maden Yüksek Mühendisi Ertuğrul Kaya son olarak Siirt’te meydana gelen ve 3 kişinin hayatını kaybettiği maden kazası üzerine, maden ve yer altı yapılarında iş sıhhati ve güvenliğinin ehemmiyetine ait hatırlatmada bulundu.
Madenler birçok riski barındırıyor!
Madenlerin hala kullandığımız makine, ekipman, eşya, araçlar, inşaat üzere tüm alanlarda günlük hayatımıza girmiş durumda olduğunu söyleyen Dr. Öğr. Üyesi Nuri Bingöl, “Madenleri ekonomik bedeli olan kayaçlar olarak da isimlendirebiliriz. Yeryüzüne yakın madenler açık işletme tekniği ile, şayet maden yeryüzünden derinde ise yeraltı işletme yollarıyla çıkarılırlar.” dedi. Bingöl, yeraltı madenlerinde iş güvenliği açısından karşılaşılabilecek değerli tehlike ve riskleri ise şöyle anlattı: “Yeraltında açılan galeri yahut tünellerde göçük, gaz patlaması, kavlak düşmesi, makine ekipman kaynaklı kazalar, gaz zehirlenmeleri, dönen aksama sıkışma, patlama, elektrik çarpması, deneyimsiz emekçi çalıştırma üzere nedenler sayılabilir.”
Adım adım inançlı maden
Yeraltında madene ulaşmak ve delme, patlatma, kazma, yükleme ve nakliye ile yeryüzüne çıkarma emeliyle, yeraltında galeri, tünel, kuyu, desandere (eğimli galeri-tünel) üzere boşluklar açıldığını kaydeden Bingöl, “İşte açılan bu boşluklardan insan, materyal, hava girişi olur ve tıpkı vakitte da bu galerilerden maden yeryüzüne çıkarılır. Yeraltında açılan bu galeri ve tüneller kaya içerisinde açılır. Kaya ünitesinin jeolojik, hidrojeolojik olarak kaya mekaniği testleri yapılarak kaya sağlamlığı ortaya çıkarılır. Bu çıkan bilimsel rapora istinaden de galeri ve tünellerde göçük ve kavlak düşmesi olmaması için uygun tahkimat sistemi seçilir. Birebir vakitte da madenin üretildiği yerlerde de gerçek tahkimat sisteminin kullanılmasına dikkat edilir. Tahkimat sistemi sistemli olarak periyodik formda denetim edilir. Periyodik kavlak denetimleri yapılır.” biçiminde konuştu.
Teknolojinin madenlere girmesi önemli…
Özellikle Üniversite ve Sanayii iş birliğinin bu bahislerde hazırlanacak bilimsel raporlarda çok değerli olduğuna vurgu yapan Öğr. Gör. Maden Yüksek Mühendisi Ertuğrul Kaya ise bunların yaygınlaşmasının bilimin ışığında inançlı biçimde madenlerde üretim yapılmasına katkı sağlayacağına değindi. Teknolojinin de madenlere girmesinin çok değerli olduğunu belirten Kaya, “Erken ihtar sistemleri üzere sistemler sayesinde kazaların önüne geçelim. Kısaca inançlı üretim için bilim ve teknolojiyi madenlere her geçen gün daha çok girmesi için uğraş sarf etmeliyiz. Zira madenler hayatımızın her alanında kullanılmaktadır. Yeraltı ve yerüstü madenlerinde inançlı üretim için bilim ve teknoloji daha yaygın ve gelişmiş halde kullanılmadır. Madencilik üzere işlerde gelişmiş makine ve teçhizatın kullanılmasına tartı verilmelidir. (BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)
