“İfade ve Basın Özgürlükleri: İftira Hatası ve Mahpus Cezası”
Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu, 14/6/2023 tarihinde Özgür Boğatekin’in başvurusu üzerine, Anayasa’nın 26. unsurunda teminat altına alınan söz özgürlüğü ile 28. unsurunda teminat altına alınan basın özgürlüğünün ihlal edildiğine karar verdi.
Olaylar:
İnternet üzerinden yayın yapan bir gazete muhabiri olan müracaatçı, çeşitli tarihlerde ilçe kaymakamı hakkında köşe yazıları yazmıştır. Kaymakam, müracaatçı hakkında iftira hatasından dava açmış ve mahkeme müracaatçıya mahpus cezası vermiştir. Yargıtay da kararı onaylamıştır.
İddialar:
Başvurucu, köşe yazıları nedeniyle iftira hatasından mahpus cezasına çarptırılmasının söz ve basın özgürlüklerini ihlal ettiğini savunmaktadır.
Mahkemenin Değerlendirmesi:
Anayasa Mahkemesi, iftira hatasının oluşabilmesi için kabahat isnat edilen kişinin suçsuzluğunun bilinmesi gerektiğini belirtmiştir. Müracaatçının, yazılarında tez ettiği olaylar hakkında somut kanıtlara dayanması beklenemez, lakin gazeteci olarak toplumu bilgilendirme ve kamuoyunu gözetleme vazifesini yerine getirdiği vurgulanmıştır.
Ayrıca, müracaatçının yazılarının bir gazeteci olarak toplumu bilgilendirme maksadını taşıdığı ve kamu vazifelilerinin hareketlerini sorgulama hakkını kullandığı söz edilmiştir. Mahkeme, müracaatçının kaymakam hakkında soruşturma açılmasını değil, toplum nezdinde sorgulanmasını amaçladığını belirtmiştir.
Mahkeme, iftira cürmünün oluşabilmesi için kesin kanıtlara dayalı bilgi sahibi olmanın gerektiğini vurgulayarak, müracaatçının hukuka karşıt bir fiil işlemediğini bilmesi durumunda iftira kabahatinden cezalandırılmasının haksız olduğuna karar vermiştir.
Sonuç:
Anayasa Mahkemesi, müracaatçının tabir ve basın özgürlüklerinin ihlal edildiğine karar vermiş ve mahpus cezasını hukuka karşıt bulmuştur. Bu karar, söz özgürlüğüne hürmetin vurgulandığı değerli bir tüzel örnek oluşturmaktadır.(Bilim-Sağlık ve Haber Ajansı)